Seçim Demirel: ”Kadın Futbolu Gelişme Kaydetmeye Devam Edecek”

Sakine ORMAN’ın söyleşisi- Bu yıl 8.’si düzenlenen FIFA Kadınlar Dünya Kupası, favori olarak gösterilen ABD’nin şampiyonluğuyla 7 Temmuz’da sona erdi.

 “Bu turnuva kadın futbolunun her geçen gün gelişme kaydettiğini tüm futbolseverlere göstermiş oldu.”

Seçim Demirel, 2019 FIFA Kadınlar Dünya Kupası’nı bu sözlerle değerlendiriyor.

FIFA kokartlı Süper Lig eski hakemi Seçim Demirel, Dünya Kupası’nda futbol maçı yöneten Türkiyeli ilk kadın hakem. Yanı sıra Süper Lig kadrosuna giren ilk kadın hakem olan Demirel, Türkiye Faal Futbol Hakemleri ve Gözlemcileri Derneği (TFFHGD) şube başkanlığı yapan ilk kadın hakem olarak da öne çıkıyor.

Demirel ile 7 Haziran’da Fransa’nın ev sahipliğinde gerçekleşen ve 7 Temmuz’da ABD’nin şampiyonluğuyla sona eren FIFA Kadınlar Dünya Kupası üzerine konuştuk.

”Kadınlar Dünya Kupası 2019, kadın sporcuların görünürlüğüne büyük katkı sundu”

24 ülkeden 552 sporcunun mücadele ettiği bir şampiyonadan söz ediyoruz aslında. Siz 2019 Kadınlar Dünya Kupası’ndan neler ummuştunuz? Sonuçları nasıl değerlendirirsiniz?

Bu dünya kupasındaki genel beklenti bana göre maçlardaki izleyici oranlarının çok yüksek olacağı yönündeydi ve bu elde edildi. Ben de maçları bu beklentiyle izledim. Dolayısıyla kadın futbolunun gelişimi ve bu gelişimin sponsor firmaları tatmin etmesi adına güzel bir turnuva izlemiş olduk. Amerika, İngiltere, Almanya, Fransa, İsveç, İtalya favori takımlar arasındaydı. Benim için özellikle Fransa, İngiltere, Amerika maçları seyir zevki açısından çok keyifliydi, kalitesi düşük maçların yanında genelde seyir zevki yüksek maçlar izledik.

Dünya Kupası maçları oynanırken, bir yandan siz de maçların gidişatına göre yorum ve değerlendirmelerde bulunuyordunuz ve ABD’nin şampiyon olacağını tahmin etmiştiniz. Dünya Kupası maçları boyunca sizde hayal kırıklığı yaratan veya beklentinizi aşan bir takım oldu mu?

Ben finalde Fransa-Amerika veya İngiltere-Amerika maçı izlemeyi tercih ederdim ama tabi ki fikstür ve oynanan maçlar buna izin vermedi. Hayal kırıklığım çeyrek finallerde İtalya’nın Hollanda’ya elenmesi oldu ve sonrasında yine İsveç’in Hollanda’ya elenmesi beni şaşırttı. ABD, turnuvanın başından itibaren rakiplerine göre çok üstün bir oyun sergilemiş ve final oynayacağının sinyalini vermişti.

Kendi adıma, son Avrupa şampiyonu olmasına rağmen oyun kalitesine bakınca, oynamaktan çok oynatmamak üzerine çalışan, gol yollarında kısır bir Hollanda’nın final oynayacağını hiç tahmin etmemiştim. Fakat fikstürün de avantajıyla ABD-Hollanda finali izledik. Favori takım Amerika hak ettiği bir şampiyonluk yaşadı.

Hayatımızın her alanında olduğu gibi, futbol maçlarında da cinsiyet temelli ayrımcılıklarla karşılaşıyoruz. Bu anlamda Dünya Kupası maçlarının, kadınların, özellikle de kadın sporcuların görünürlük mücadelesine katkı sunduğunu düşünüyor musunuz?

Kadınlar Dünya Kupası kadın sporcuların görünürlüğünü sağlamak, seslerini duyurmak ve yeteneklerini sergilemek adına izleyici potansiyeli ve organizasyonun büyüklüğü de düşünülünce çok doğru ve güzel bir şampiyona. Bu yıl, daha önce oynanan Dünya kupalarındaki izleyici oranlarını alt üst eden bir organizasyon izledik. Böyle olunca kadın futbolcular çok büyük bir kitleye ulaşabildi ve özellikle cinsiyet ayrımcılığı, ırkçılık, kadın ve erkek oyuncular arasındaki ücret eşitsizliği konularında ses getiren eylem ve söylemlerde bulundular ve başarılı da oldular.

”Rapinoe’nun tavrı alkışı hak ediyor”

Dünya Kupası maçları boyunca, cinsiyet temelli ayrımcılıklar ve ücret eşitsizliği kadar Megan Rapinoe ile Donald arasındaki tartışmalar da sık sık konuşuldu. Rapione’nin turnuvadaki duruşu ve tavrı hakkında ne düşünüyorsunuz?

Amerikalı futbolcu Magen Rapinoe uzun süredir kadın futbolcuların ücretlerinin düşüklüğünden şikayetçiydi zaten. Turnuva sırasında da bunu fırsata çevirerek kadın ve erkek oyuncular arasındaki ücret eşitsizliğinin giderilmesi için FIFA başkanı İnfantino’ya çağrıda bulundu. Aynı zamanda eşcinsel bir sporcu da olduğu için ayrımcı ve ırkçı sözleri nedeniyle ABD başkanı Trump’a yönelik eleştirileri ve hatta atışmaları oldu diyelim.

Rapinoe gibi 2018 yılında en iyi kadın oyuncu seçilen Norveçli forvet Hegerberg ülke futbolunda kadınların erkekler ile eşit çalışma şartlarına sahip olabilmesi için farkındalık yaratmak amacıyla 2019 Kadınlar Dünya Kupası’nda forma giymeyeceğini açıklamıştı. Dünyanın her yerinde cinsiyetler arası adalet arayışı sürüyor, bu bağlamda Rapinoe’nin Ada Hegerberg gibi idol olmuş oyuncuların bu dik duruşu ve tavrı alkışı hak ediyor.

TIKLAYIN- Megan Rapinoe’dan eşit ücret çağrısı

Ücret eşitsizliği konusu Dünya Kupası’nda karşımıza çıkan bir diğer gerçek aslında. Sizin de belirttiğiniz gibi Megan Rapinoe da turnuva boyunca ücret eşitsizliği üzerinde durdu ve bu eşitsizliğin giderilmesi için FIFA başkanı İnfantino’ya sık sık çağrıda bulundu.

Kadın ve erkek sporcular arasındaki ücret eşitsizliği hakkında ne düşünüyorsunuz? Çünkü bu durum sadece Dünya Kupası maçlarına özel bir durum değil. Kadın ve erkek sporcular arasındaki ücret eşitsizliği uzun süredir var olan bir gerçek.

Dünyada kadın futbolu giderek daha da tanınır hale geliyor. 1 milyara yakın kişinin bu turnuvayı izlediği söyleniyor. Sadece BBC One kanalında yayınlanan İngiltere-ABD yarı final maçının 11.7 milyon kişi tarafından izlendiği açıklanmıştı. Tabii durum böyle olunca kadın futbolcular, aldıkları ödül miktarlarının erkek oyunculara oranla düşük oluşunu sorgulamaya başladılar. Fransa’da ödülü kazanan takımın 2015 yılında kazanılan ödülün iki katı yani 4 milyon dolar olduğu söylendi.

FIFA’nın bu yıl Kadınlar Dünya Kupası’nda yer alan takımlara dağıttığı toplam ödül miktarı 30 milyon dolar. Ancak aynı FIFA’nın, geçtiğimiz yıl oynanan Erkekler Dünya Kupası’nda dağıttığı toplam ödül miktarı 400 milyon dolar idi. Yani kadınlara verilen miktarın 13 katı.

Aradaki fark çok uçuk rakamlar tabii ki. Ancak ben her geçen yıl kadın futbolunun ileriye gideceğini, izleyici oranlarının artacağını, sponsor firmaların daha çok ilgi göstereceğini ve bunun da bu ücret uçurumunu daraltacağını düşünüyorum. Ancak bunun için biraz zamana ihtiyaç var. Kısa sürede bu farkların kapanmasını beklemek çok doğru olmaz.

Seçim Demirel hakkında
FIFA kokartlı Süper Lig eski hakemi. Dünya Kupası’nda maç yöneten ilk Türkiyeli kadın hakem olmakla birlikte Süper Lig kadrosuna giren ve aynı zamanda Türkiye Faal Futbol Hakemleri ve Gözlemcileri Derneği (TFFHGD) şube başkanlığı yapan ilk kadın hakemdir. 1976 Malatya doğumlu.

Sakine Orman hakkında
IPS İletişim Vakfı/ bianet’te Atölye BİA proje asistanı. Ege Üniversitesi Gazetecilik bölümü 2018 mezunu. bianet’te yazıyor.