Nefes kesen ‘Bomboneras’ Serisinin Arkasındaki Fotoğrafçı Pancho Monti ile Söyleşi

Fotoğraf sanatçısı Pancho Monti, “Stadyum kadın taraftarlarla doludur, ancak bir şekilde medya sadece erkek taraftarları gösterir” diyerek Arjantin medyasının Boca Juniors’ın kadın taraftarlarını görmezden gelmesine bir başkaldırıda bulunmak istedi. Monti, en iyi bildiği işi yaptı ve Boca’nın nostalji formalarının tribünlerdeki farklı yaş gruplarından kadınların üzerinde yer aldığı bir fotoğraf projesi yaptı. Bu projesiyle dünyada büyük ses getiren Monti, projenin arka planını anlattı..

İnsanları, müziğe ve dansa olan tutkuları; futbol aşkları ile harmanlanmış. La Boca semtinin takımı ise hepimizin bildiği Boca Juniors. Semtin ikonu ise Boca Juniors’ın maçlarını oynadığı La Bombonera Stadyumu. Her maç günü La Bombonera çevresi karnaval havasına bürünür. Dünyada takımlarına aşkla bağlı taraftarlar sorulduğunda kuşkusuz Boca Juniors tribünleri herkesin aklına gelir. Genç, yaşlı, kadın, erkek demeden 49 bin kapasiteli stadyumları her maçta tamamen dolar ve müthiş bir görsel şölene imza atarlar.

Buenos Aires’li fotoğrafçı olan Pancho Monti ise bu tutkuyu fotoğraflama girişimi ile ülke çapında şimdiden büyük bir popülariteye ulaşmış durumda. Pancho Monti, Boca Juniors tribünlerinin kadın vizyonunu kaçırdığını fark ederek çok güzel bir proje başlatmış oldu. Boca tribünlerinde kadın – erkek dağılımı neredeyse yarı yarıya. Bu durum Bomboneras fotoğraf projesini doğurdu. Pancho’nun son projesi olan Bomboneras; Boca Juniors’u destekleyen seksen farklı yaş grubundan kadın taraftarların Boca’nın Retro forması ile çektiği fotoğraflardan oluşuyor.

Pancho ile bir röportaj şansı yakaladık ve kendisi bize kulüp hakkında, doğduğu mahalle, Boca hayranı olarak çocukluğu ve Bomboneras’ın Arjantin futbol kültürü için neden bu kadar önemli olduğunu anlattı. 

Merhaba Pancho. Boca Juniors sevginizden bahsedelim ilk olarak.

Pancho: Merhaba. Öncelikle Türkiye’ye sevgilerimi gönderiyorum. Doğduğumdan beri Boca hayranıyım, temelde babam gerçekten büyük bir Boca taraftarıydı. Bununla birlikte, çocukluktan beri babamdan daha fazla fanatik olduğumu söylemeliyim. O zamanlar gerçekten bir takıntı gibiydi. Hatta bazı öğretmenler sınav kağıtlarıma “Haydi, Boca!” bile yazıyorlardı, çünkü ne kadar fanatik olduğumu biliyorlardı. Boca’da futbol aşkı bu dereceydi hep. Öğretmeni, öğrencisi, çocukluktan yetişen bir sevgi. Zamanla bu kimilerinde değişebilir çünkü büyüdükçe, diğer şeyleri biraz daha önemsemeye başlarsınız. 

Boca sizin için ne ifade ediyor?

Pancho: Boca’yı açıklamak zor. Temel olarak tutku, bir aşk diyebilirim. Tüm hayatınız boyunca sizinle olacak olan sevgi. Oyuncular önemli değil; her yıl değişiyorlar. Bu kulüp Maradona, Batistuta, Caniggia gibi dünya çapında efsaneleşen oyuncuları barındırdı. Futbolcular geçer, isimleri kalır ama renkler? Futbolu seviyorum, Boca ise bunun ötesinde bir şey; saf bir tutku ve sevgi. Ne hissettiğimi anlatmak için en iyi kelimeler bunlar. Bir maçı asla kaçırmamaya, mümkün olduğunca stadyuma gitmeye, kulübün haberlerinden haberdar olmaya çalışıyorum.

Bize Boca’nın sizin için ne ifade ettiğini anlattınız. Bu hisler Buenos Aires halkı için de aynı mı? Kulübün kent kültürünün bir parçası olduğunu düşünür müsünüz?

Pancho: Mutlaka! Futboldan hoşlanmayan insanlar bile Boca’yı şehrin simgesi olarak görür. Bombonera, çok turistik ama kulübe adını veren La Boca semti işçi sınıfı mahallesi ve tekin yerler değil, turist olarak girip gezemezsiniz bile, oldukça tehlikeli mahalleler. Ezeli rakibimiz River Plate ise tam tersi şehrin zenginlerinden oluşan bir taraftar topluluğu bulunmakta. Bunun için birbirlerini asla sevmezler. 

Kulağa iki farklı dünya gibi geliyor.

Pancho: Evet öyle. Çünkü onlar bir nevi Boca kasabasının nispeten gölgeli bir bölgesinde, bu yüzden biraz güvensiz hissedebilirsiniz, ancak aniden o güzel stadyumu gördüğünüzde endişeleriniz gider. La Bombonera’nın olduğu yer oldukça güvenli ve turistiktir. Bence insanlar kulübe çok değer veriyorlar. Şehirlerarası rakiplerimiz bizi hor görür, çünkü herkesten daha fazla kupa kazandık. Boca’yı kazandığı başarılardan dolayı kimse sevmez ama bu şehir dünyanın en güzel taraftarlığını yaparak Boca Juniors’u tüm dünyaya duyurmayı hep başarmıştır.

Biraz Bomboneras hakkında konuşalım. Projeye başlamanıza ne sebep oldu?

Pancho: İlk olarak 2014 yılında bu proje için üzerinde çalışmaya başladım. Bombonera’ya oldukça sık giderdim ve tüm dünyada olan bir şey fark ettim: Stadyum kadın taraftarlarla doludur, ancak bir şekilde medya sadece erkek taraftarları gösterir. Kimsenin kadınların futbol tutkusunu fark etmediğini veya anlamadığını hissettim. Erkekler kadar bağırıyorlar, erkekler kadar ağlıyorlar, erkekler kadar acı çekiyorlar, her pazar takımlarını izliyorlar. Bombonera’da çok fazla kadın var. Bunu bir şekilde yansıtmak istedim. Aslında her şey çocukluğumdan aldığım bir forma ile başladı: 90’lardan eski bir Boca forması. O forma bu proje’nin ana teması olmuş durumda. 

Gerçekten çok güzel ve bir o kadar da şu anda bulması zor bir forma.

Pancho: Evimdeki bir kutuda saklamışım ve bulduğumda nostalji ile doluydum, çok sevindiğimi hatırlıyorum çünkü sakladığımı unutmuştum. Ve forma gerçekten çocukken aldığıma göre oldukça büyüktü. Sonra sadece düşündüm; bu nostaljik forma, farklı Boca kadın taraftarları üzerinde nasıl dururdu? Tabii ki bu forma herkeste farklı bir şekilde duracaktı ancak duygu ve tutku aynı olurdu. Sıkı veya gevşek olması önemli değildi; önemli olan hepsini birleştiren bu renkler olacaktı. Kadınların erkekler kadar tutkulu olduklarını göstermek isteyen fotoğraflar çekmeye başladım ve şu andaki Bomboneras projesi bu şekilde başlamış oldu. 

Harika gerçekten. Kariyerinize geçelim. Bu projeden önce bir fotoğrafçı mıydınız?

Pancho: Evet, bu benim mesleğim., fotoğrafçıyım. Birkaç dergide çalışmalarım yayınlandı ve müzik resitallerini fotoğrafladım, küçük ve büyük markalarla çalıştım. Her şeyden biraz yapıyorum. Bu proje ise sanat sevgisi için yapıldı diyelim. Giyim markaları için özellikle kadınlar olmak üzere çok sayıda portre çekiyordum, bu yüzden bu projeye kolay bir geçiş oldu.

İnsanların resimlerinin çekilmesini ve belki de fotoğraflamak için doğru insanları bulmanın arkasındaki tüm süreci kabul etmelerini sağlamak ne kadar kolay? Herhangi bir zorluk var mı?

Pancho: Aslında çok zor değildi; fotoğrafladığım herkes bana izin verdi. Tabii ki, iki veya üç kişi nazikçe reddetti, ancak resimlerin çoğu önceden düzenlendi. Stadyumdaki insanlardan, iletişim kurmak ve bir çekim yapmak için onlara e-postamı veya numaramı vermesini isterdim. Ayrıca internette belirli yaşlardaki Boca hayranlarından katılmalarını isteyen duyurular da yaptım. Ayrıca arkadaşlarımın arkadaşları, uzaktan tanıdıklar, Boca taraftarı modeller, yabancılar… her şeyden biraz. 

Peki sizin Bomboneras projenizdeki en sevdiğiniz resim hangisi?

Pancho: Lilita adında bir kadın vardı, o sırada 91 yaşındaydı. Maalesef birkaç ay önce kendisini kaybettik. Kendisi gerçek bir hardcore Boca taraftarıydı. Dilini çıkarırken bir elinde bastonunu, diğer elinde bir Rolling Stoles sodasını taşımasını söylediğimde büyük bir zevkle kabul etti. Bu kesinlikle benim favorim çünkü kültürümüz için en otantik olanıydı. Lilita çok asi bir tutum sergiliyor ve Boca’yı benim için çok önemli olan Rolling Stones ile birleştiriyordu. Arjantin futbolu ve rock ‘n’ roll arasında büyük bir bağlantı vardır. Buradaki ortalama futbol fanatiği de rock dinlemeyi sever. Bu efsaneleşen fotoğrafın arkasındaki hikâye işte bu şekildedir. 

Bu projeye devam edecek misiniz peki?

Pancho: Bu projeyi tamamen yalnız yaptım, sadece Boca Juniors’ın aşkı için kendimi ve kendi masraflarımı idare ettim. Fotoğraflarımı bir sergide tanıttım daha sonra kitaplaştırdım. Kulüp sonunda kitabı öğrendi ve o kadar çok sevdi ki, geçen hafta Bombonera’da da bir sergi hazırlamama izin verdiler. Gerçekten iyiydi. Tam bir rüya. Geçen aydan beri iletişim halindeyiz; beni aradılar ve kulüpteki kadın ekip Gladiadoras da dahil olmak üzere tüm kadın çalışanların daha fazla fotoğrafını yönlendirdiler. Yeni resimler çektim ve sonra hepsi sahada ve salonlarda sergilendi. Harika bir etkinlikte hem eski hem de görevlendirilmiş resimlerimi sergilediler. Üzerinde “Bomboneras” yazılı bir Boca rozeti tasarladılar ve hatta çalışma için bir hatıra videosu gösterdiler. İnanılmazdı.

Bizler için çok keyifli bir sohbetti. Sizi tanımak gerçekten çok güzel. Teşekkür ederiz, Türkiye’ye gelmenizi dileriz ayrıca.

Pancho: Benim için de çok keyifli bir sohbet oldu. Türkiye’de insanların futbola olan merakını biliyorum, internetten taraftar videolarınızı izliyorum. Türkiye’ye gelmek projelerim arasında var ve geldiğimde mutlaka bir maça gitmeyi düşünüyorum. Hepinize sevgilerimi sunuyorum.

Projeden bazı fotoğraflar:

(Tribün Dergi)