Ali Safa Korkut yazdı: ”Kadınlar Dünya Kupası’nın toplam para ödülü Erkekler Dünya Kupası ödülünün yüzde 7,5′i oranında”
FIFA Kadınlar Dünya Kupası 2019, şampiyonanın en büyük favorisi olarak gösterilen ABD’nin şampiyonluğuyla sona erdi.
24 ülkeden 552 sporcunun mücadele ettiği şampiyonada atılan goller kadar cinsiyet temelli ayrımcılıklar, erkek futbolcuların gölgesinde bırakılmaya çalışılan kadın futbolcular, Megan Rapinoe ile Donald arasındaki tartışmalar ve ücret eşitsizliği de sık sık konuşuldu.
Bir işe ne kadar kötü başlarsan başla, değerlendirmeler başlangıçlar üzerinden değil netice üzerinden yapılır derler. Kötü başlanılan bir iş, başından sonuna kadar gerçekten kötü bir şekilde idare edilse dahi es kaza güzel bir şekilde bitirildiği takdirde hep başarılı/güzel bir iş olarak anılır.
Kadınlar Dünya Kupası da bu mantık üzerinden değerlendirildi ve turnuvanın organizatörleri başarısız olarak nitelendirildi -ki aslında turnuva başından sonuna kadar da kötü idare edilmişti. İnsanların aklında, şampiyonluğu getiren final maçı sonunda ABD’nin kupayı kaldırdığı andan çok, aynı maçta taraftarların hep bir ağızdan eşit ücret çağrısı yaparak FIFA Başkanı Infantino’yu yuhalamaları kaldı ve öyle de kalacak gibi görünüyor.
Bu yuhalamaların en önemli sebebi, turnuva boyunca da FIFA’yı eleştirilerin odak noktası haline getiren, Dünya Kupası organizasyonlarında erkek ve kadın futbolculara verilen para ödülü arasındaki uçurum oldu.
TIKLAYIN- Megan Rapinoe’dan FIFA Başkanı Infantino’ya eşit ücret çağrısı
Öyle ki 2018’de Rusya’da düzenlenen FIFA Erkekler Dünya Kupası’nda dağıtılan toplam ödül 400 milyon dolar, şampiyon olan takıma verilen ödül ise 38 milyon dolar idi.
Geçtiğimiz Pazar günü ABD’nin şampiyonluğuyla sonuçlanan 2019 Kadınlar Dünya Kupası’nda dağıtılan toplam para ödül ise -sıkı durun- sadece 30 milyon dolar idi. Yani Erkekler Dünya Kupası’nda dağıtılan toplam para ödülünün yalnızca yüzde 7.5’i. Şampiyon olan takım ABD ise sadece 4 milyon dolar ile ödüllendirildi.
Üstelik bu bir de Kadınlar Dünya Kupası’ndaki ödül miktarının artırılmış hali. Zira FIFA Başkanı Gianni Infantino, Ekim ayında yaptığı bir açıklamayla Kadınlar Dünya Kupası’nda dağıtılacak toplam para ödülünün 15 milyon dolardan 30 milyon dolara çıktığını söylemişti.
FIFA’ya göre, 2007’de Çin’de düzenlenen Kadınlar Dünya Kupası, bir kadın futbol takımının para ödülü aldığı ilk turnuvaydı. O turnuvada şampiyon olan Almanya 1 milyon dolar şampiyonluk ödülü almıştı. Ondan bir önceki yıl düzenlenen 2006 Erkekler Dünya Kupası’nda şampiyon olan İtalya’ya verilen para ödülü ise 19 milyon 560 bin dolar idi.
Yine 2010 Erkekler Dünya Kupası’nda şampiyon olan İspanya’ya şampiyonluk ödülü olarak 30 milyon dolar verilirken, Almanya’daki 2011 Kadınlar Dünya Kupası’nda dağıtılan toplam para ödülü ise 1 milyon dolar idi.
2011’den sonra düzenlenen iki Kadınlar Dünya Kupası’nda da para ödülü önceki yıllara oranla artırılsa da erkek futbol takımlarına ödenen ücretle aradaki farkı kapatmaya yetmedi, aksine bu fark giderek açıldı. Zira 2014 Erkekler Dünya Kupası’nda şampiyon olan Almanya 35 milyon dolar ile ödüllendirilirken, bir sonraki yıl düzenlenen Kadınlar Dünya Kupası’nı şampiyon tamamlayan ABD’ye verilen ödül miktarı 2 milyon dolar idi. Aradaki fark 33 milyon dolar.
Son olarak, 2019 Kadınlar Dünya Kupası’nda şampiyon olan ABD’ye ödül olarak 4 milyon dolar verildi. 2018 Erkekler Dünya Kupası’nda şampiyon olan Fransa’ya ise 38 milyon dolar verilmişti. Böylelikle bir önceki turnuvada 33 milyon dolar olan ücret farkı 2019’da 34 milyon dolara çıkarak artışını sürdürdü.
Üstelik bu fark, dünyanın dört bir yanındaki kadın oyuncuların Dünya Kupası ve yerel liglerdeki ücret eşitsizliklerini gidermek için mücadele ettiği bir zamanda gerçekleşti, gerçekleşiyor. 2016 yılında ABD Kadın Milli Futbol Takımı’ndan beş oyuncu Eşit İstihdam Fırsatı Komisyonu’na (EEOC), Mart ayında da ABD Erkek Milli Futbol Takımı’ndan 28 oyuncu cinsiyet ayrımcılığı ve eşit olmayan ücretler için ABD Futbol Federasyonu’na dava açmıştı.
Yine 2017 yılında ”Dünya’da Yılın Futbolcusu” ödülünü alan Norveçli kadın futbolcu Ada Hegerberg, aynı yıl bir açıklama yaparak erkek ve kadın futbolculara eşit imkanlar sağlamadıkları gerekçesiyle Norveç Kadın Milli Futbol Takımı’nda yer almayacağını açıklamıştı. Norveç Futbol Federasyonu Hegerberg’in bu kararı sonrası geri adım atarak kadın ve erkek futbolculara eşit ücretler vereceğini açıklamış ancak Hegerberg kararından dönmemişti. Sonuç olarak Hegerberg, 2019 Kadınlar Dünya Kupası’nda yer almadı.
Kadın ve erkek sporcular arasındaki ücret eşitsizliğine dair en acı bilgi ise Avustralya Profesyonel Futbolcular Birliği (PFA)’dan geldi. Birliğin geçtiğimiz yıl Ekim ayında yayımladığı bir rapora göre, kadın futbolculara verilecek ödül miktarına her yıl %100 zam yapılsa bile kadın ve erkek futbolcular arasındaki ödül miktarı ancak 2039 yılında eşitlenebilecek.